SANAL SOSYALCİ

Ülkemiz ve Dünya

DÜNYA'NIN NERESİNDEYİZ
Sınırları belirli bir alan içinde yaşayan insan sayısına nüfus denir. Bu alan Dünyanın tamamı olabileceği gibi kıta, ülke, bölge, il, ilçe, köy veya daha dar bir alan da olabilmektedir.
İnsanların eseri olan ya da doğal çevre¬den elde edilen, işletildiğinde gelir getiren zenginlikler ekonomik kaynak olarak adlandırılır. Ekonomik kaynakların işleniş şekilleri, mal ve hizmet etkinlikleri ile bu etkinliklerden doğan ilişkilerin bütününe de ekonomik faaliyetler denir.
Nüfus ve ekonomik faaliyetler yeryüzüne eşit ve dengeli bir şekilde dağılmamıştır. Bunun nedeni yeryüzündeki her alanın aynı özellikleri taşımamasıdır.
Dünya üzerinde nüfusun ve ekonomik faaliyetlerin dağılışının düzensiz olmasında çeşitli faktörler etkilidir. Bunlar;
Fiziki Faktörler
1.Yeryüzü şekilleri
2.İklim özellikleri
3.Bitki örtüsü
4.Toprak verimliliği
5.Su kaynakları
6.Kara ve denizlerin dağılışı
7. Coğrafi konum
8. Yer altı kaynakları
9. Bakı

Beşerî ve Ekonomik Faktörler
1.Ulaşım
2.Sanayileşme
3.Ticaret
4.Tarım
5.Yer altı zenginlikleri
6.Turizm
7 Tarihî faktörler
8.Göçler

Arazinin engebeli olduğu yerlerde ulaşım, iş olanakları ve tarım alanları kısıtlı olur. Bu nedenle dağlık ve engebeli alanlar nüfusun seyrek olduğu yerlerdir. Dünya nüfusunun yaklaşık onda dokuzu ova ve düzlüklerde yaşamaktadır. İnsanlar asırlar boyunca yerleşmek için düz alanları seçmiştir. Örneğin; Alp ve Himalaya dağları gibi yüksek ve engebeli yerlerde nüfus oldukça azdır.

İklim özellikleri de nüfusun coğrafi dağılışı üzerinde etkilidir. Sıcaklık ve yağış koşullarının yeterli olduğu yerlerde nüfuslanma fazla iken ekonomik faaliyetler de çeşitlidir. Buna karşılık sıcaklığın ve yağışın yetersiz veya çok fazla olduğu yerlerde ise nüfus ya çok az ya da hiç yoktur. Kutup bölgeleri ve Ekvator çevresi bu duruma örnektir. Doğal bitki örtüsü orman olan bu alanlar tarıma ve yerleşmeye elverişli değildir. Bu nedenle bu alanlarda nüfusun az olduğu görülür.
Verimli toprakların bulunduğu, akarsuların, göllerin, tatlı su kaynaklarının olduğu yerlerde de nüfus yoğundur. Örneğin; Nil, Dicle, Fırat, İndus ve Ganj gibi akarsu havzaları tarıma elverişli olduğu için buralarda nüfus yoğundur.
Ulaşım, sanayi, tarım, ticaret ve enerji kaynaklarının işletilmesi gibi ekonomik faaliyetlerin yoğun olduğu yerlerde insan gücüne ihtiyaç duyulması nedeniyle buralarda nüfus yoğundur. Örneğin; önemli ticaret yollarının geçtiği Türkiye, tarım alanlarının geniş olduğu Hindistan, sanayinin geliştiği Batı Avrupa ve Japonya nüfusun yoğun olduğu yerlerdir.

Dünyada Nüfusun Yoğun Olduğu Yerler
Afrika'da Nil Vadisi,
Kuzey Amerika'nın doğu kıyıları,
Güneydoğu Asya kıyıları (Malezya, Endonezya, Hindistan),
Avrupa ülkeleri (Fransa, İngiltere, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Almanya, İsviçre, Macaristan, Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya).
Dünyada nüfusun yoğun olduğu yerlerde iklim şartları elverişli, yeryüzü şekilleri sade, tarım alanları geniş, toprak özellikleri tarıma elverişli, su kaynaklan bol, ulaşım ağı gelişmiştir.

Dünyada Nüfusun Az Olduğu Yerler
Dağların yüksek kesimleri,
Kuzey ve güney kutup çevreleri,
Bataklık alanlar ve engebeli dağlık araziler,
Ekvatoral bölgedeki Amazon ve Kongo havzaları gibi sık ormanlık alanlar,
Asya Kıtası içlerindeki ve dönenceler çevresindeki çöl ve bozkır alanlarıdır.
Dünyada nüfusun ve ekonomik faaliyetlerin az olduğu yerler doğal faktörler açısından insan yaşamı için uygun koşullar taşımayan yerlerdir.
 

Nüfus Yoğunluğu Fazla Olan Ülkelerden Bazıları
Bangladeş, Güney Kore, Hollanda, Belçika, Japonya, Hindistan, El Salvador, Sri Lanka, İngiltere, Almanya
 

Nüfus Yoğunluğu Az Olan Bazı Ülkeler
Moğolistan, Namibya, Avusturya, Moritanya, Libya, Kanada, Kazakistan, Orta Afrika, Bolivya, Rusya,

TÜRKİYE'DE NÜFUS DAĞILIŞI
Türkiye'de kıyı kesimleri, iklimin elverişli olmasından dolayı tarımsal etkinlikler için uygun koşullar oluşturur. Bu nedenle kıyı kesimlerinde nüfus yoğunluğu fazladır.
Kışları çok soğuk geçen yüksek ve engebeli alanlar ile kuraklığın yaygın olduğu kesimlerde nüfus yoğunluğu azdır.

Türkiye'de Nüfusun Yoğun Olduğu Kesimler
1.Çatalca-Kocaeli Bölümü başta olmak üzere Marmara Bölgesi,
2.Ege Bölümü,
3.Çukurova ve Akdeniz kıyı kesimi,
4. Doğu Karadeniz'in kıyı kesimleri,
5.İç kesimlerde verimli alüvyal ovalar.

Türkiye'de Nüfusun Seyrek Olduğu Kesimler
1.Doğu Karadeniz'in iç kesimleri,
2.Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki yüksek platolar,
3.Hakkari Bölümü(Doğu Anadolu)
4.Menteşe Yöresi(Akdeniz)

KİM NEREDE ÇALIŞIYOR?
Dünya üzerinde yaşayan nüfusun bir kısmı tarım, bir kısmı sanayi, bir kısmı da hizmet sektöründe çalışmaktadır. Bu sektörler içinde değişik meslek dalları yer almaktadır.

Tarım sektöründe çalışan nüfusun yoğun olduğu ülkeler fazla gelişme gösterememiştir. Hizmet ve sanayi sektöründe çalışan nüfusun faz¬la olduğu ülkeler ise oldukça gelişmiş ülkelerdir.
Malavi, Bolivya, Arnavutluk, Bangladeş ve Jamaika gibi ülkelerde tarım alanında çalışan nüfusun oranı yüksek iken ABD, Japonya, İngiltere, Norveç, Güney Afrika gibi ülkeler hizmet ve sanayi sektörü alanında gelişme göstermiş¬tir. Tarım sektörüne ağırlık veren ülkelerin gelişmişlik düzeyi yetersiz, hizmet ve sanayi sektörüne ağırlık veren ülkelerin gelişmişlik düzeyi yüksektir.
Sanayileşmiş ülkelerde tarımda çalışan insan sayısı azdır. Ancak tarımdan elde edilen verim oldukça yüksektir. Sanayileşmiş ülkelerde tarım alanında modern yöntemler uygulandığı gibi teknik araç ve gereçlerden yararlanarak daha çok gelir ve verim elde edilir.

Ülkelerin ekonomik alanda öne çıkmalarında;
İklim özellikleri
Toprak özellikleri
Doğal kaynaklar
Devlet politikası
Yetişmiş insan gücü
Girişimcilik arayışı etkili olur.

Tüm bu etkinliklerin yanında yaşadıkları ülkenin kalkınması için insanların;
Dürüst,
Çalışkan,
Vatanı ve milletini seven,
Sorumluluk duygusu gelişmiş olmaları gerekmektedir.

ALDIKLARIMIZ, SATTIKLARIMIZ
Belirli bir kazanç sağlamak amacıyla her türlü mal ve hizmetin alım satım faaliyetlerine ticaret adı verilir. Bir ülkenin sınırları içindeki iç pazara yönelik ticaret iç ticaret, ülkeler arasında dış pazara yönelik ticaret ise dış ticaret olarak adlandırılır.
Ülkeler ürettikleri malların ya da ham maddelerin fazlasını diğer ülkelere satar.
Dış ticaret içinde yer alan bu faaliyete dış satım (ihracat) adı verilir.
Dış ticaret ile satılan malların döviz olarak karşılığına dış ticaret hacmi denir.
Ülkelerin ihtiyacı olan çeşitli ürünleri diğer ülkelerden satın alması faaliyetine ise dış alım (ithalat) adı verilir.
Bir ülkenin ihracatı ve ithalatı üzerinden alınan vergiye gümrük vergisi denir. Devlet gümrük vergisinin alınmasından sorumludur ve bazı kuruluşları aracılığıyla bu işi yapar. Ülkelerin giriş ve çıkışlarında gümrük kapısı olarak adlandırılan vergi denetiminin yapıldığı yerler vardır.