SANAL SOSYALCİ

Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Çalışma Kitabı Cevapları

ÜNİTE 1 - HER İNSAN DEĞERLİDİR

Sayfa 9 İnsanlık Değeri
Aşağıda verilen sözlerde insanın hangi evrensel özelliğine değinildiğini bularak altında verilen tabloya yazınız (Tekrar niteliğinde özellikler Tek bir satırda verilebilir).
1. Düşünüyorum, o hâlde varım. Descartes (Dekart)
2. Konuşma, insanın aklını kullanma sanatıdır. Platon
3. İnsan düşünmek, inanmak ve sevmek için dünyaya gelmiştir. Jean Jacques Rousseau (Jan Jak Ruso)
4. Aklımda merak ve saygı uyandıran iki şey vardır. Üzerimdeki yıldız gibi parlıyan cennet ve içimdeki ahlak yasası. Immanuel Kant
5. İnsan ancak çalıştığını kazanır. Mevlana
6. İnsan sembolleri (dil) üreten bir varlıktır. Ernest Casirer (Örnıst Kısayrır)
7. Kültür, insanın ürünüdür. İnsan kültür sayesinde yaşadığı çevreye uyum sağlar.
8. İnsan, kendi yanlışlarından çok şey öğrenebilir. Sıgmund Freud (Sigmınd Froyd)

Sıra
Nu İnsanın Evrensel Özellikleri
1 Düşünme özgürlüğü
2 Konuşma özgürlüğü
3 Fikir özgürlüğü
4 İnanç özgürlüğü
5 Çalışma özgürlüğü
6 Dil konuşma özgürlüğü
7 Kültür özgürlüğü
8 Karar özgürlüğü

Sayfa 16
Aşağıdaki görseli her insan değerlidir düşüncesinde hareketle yorumlayınız.
“İnsan çok yönlü bir varlık olup bölünmez bir kişiliğe sahiptir. İnsan ; düşünen, düşündükleri, açıklamak isteyen, belli bir toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasal çevrede yaşayan bir varlıktır. Yaşadığı çevreyi geliştirmek, bu çevrenin yönetim ve işleyişine katılmak ister. Dinsel inançları olan ve buna göre hareket etmek istteyen bir yapıdadır. Aynı zamanda üretime emeğiyle katılmak, emeğinin hakça karşılığını almak, bu amaçla da örgütlenip birlikte hareket etmek isteyen birçok gereksinim, özlem ve beklentisi olan bir varlıktır... Kişilik ancak biyolojik, düşünsel, siyasal, toplumsal, kültürel vb. yönleriyle bir bütün olarak korunup geliştirildiğinde anlam taşır.”
(Gülmez, Mesut, İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi, Sayfa 3’ten uyarlanmıştır.)
İnsanı insan yapan onun özellikleridir. Zaten o özellikler olmasa idi gerçek anlamda insan olmazdı. İnsanın siyah beyaz olması, Müslüman Hıristiyan olması, siyasi görüşlerinin farklı olması gibi özellikler yüzünden hiçbir insan dışlanmamalıdır.

Sayfa 11
Aşağıdaki tabloda yer alan ifadeleri her grup kendi içinde cevaplayacaktır. Tablodaki “benzer ve “farklı” ifadelerden uygun olanları işaretleyiniz. Sonucu sınıfta paylaşınız.
Nu İfadeler Benzer Farklı
1 İlgilerimiz X
2 Yeteneklerimiz X
3 Sevdiğimiz yemekler X
4 Fiziksel özelliklerimiz X
5 Giyim şeklimiz X
6 Taraftarı olduğumuz spor kulübü X
7 Parmak izimiz X
8 En sevdiğimiz ders X


Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Çevrenizde farklı özelliklerinden dolayı (kültürel farklılık, fiziksel farklılık, cinsiyet vb.) olumsuz tavırlarla karşılaşan veya zorluk yaşayan kişiler oldu mu? Siz bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? Neden?
Ben şahit olmadım. Ama televizyonlarda, gazetelerde ve internette böyle haberler görüyoruz. Ben bu durumu cahillik olarak değerlendiriyorum. 21. yüzyılda değilde ilk yıllarda yaşayan insanlar gibilir.
2. Farklı özellikleri nedeniyle olumsuz tavır gösterilen ya da zorunluk yaşayan kişi/kişiler neler hissetmiş olabilir? Tartışınız.
Mutlaka üzülmüştür. Ama bu üzülme onu hayata karşı daha da dirençli hale getirmiştir.
3. Sizce başkalarına mı benzemeliyiz yoksa kendimiz mi olmalıyız? Neden?
Tabiki de kendimiz olmalıyız. Başkalarına benzemeye çalışırsak taklit insan oluruz. Ama kendimiz olursak kendimizin bir karakteri olur.
4. Sizi diğer insanlardan farklı ve özel kılan özellikleriniz nelerdir? Bu özellikleriniz sizi diğer insanlardan üstün kılar mı? Neden?
Sözel zekamın olması, enstrüman çalmam gibi özelliklerim var. Bu özellikler beni diğer insanlarda üstün kılmaz. Kendini diğer insanlardan yüksek görürsem en aşağıda olurum. Ama eşit görürsüm en yukarıda olurum.
5. Farklılıklara saydı duyulması gereği açısından derste öğrendiklerini ifade ediniz.
Farklılıklar insanı insan yaptığı için saygı duyulması gerekir.

Sayfa 12 Bireysel Farklılıklar Topluma Neler Kazandırır?
Aşağıdaki uyarıları dikkate alarak tabloyu doldurunuz.
1. Kendi özelliklerinize uygun yapabileceğiniz iş/işleri “Ben Yapabilirim” bölümüne işaretleyiniz.
2. Yapabileceğiniz iş/işlerin gerekçelerini “Çünkü...” bölümüne yazınız.
3. Grup üyelerinin isteklerini grupça değerlendiriniz. Kimin hangiişi yapacağını belirleyerek “Grubun Kararı” bölümüne yazınız.
Adada Yapılacak İşler Ben
Yapabilirim Çünkü... Grubun
Kararı
Yiyecek bulma/
Yetiştirme
Barınak/Ev/Araç/Gereç yapımı
Güvenliğini sağlama
X Çünkü cesaretimle tehlikeyi engellerim.
Temizlik

Liderlik X Aldığım kararı çabuk uygulayarak grubu rahat yönetebilirim.

Etkinlikten ve yaşantınızdan yola çıkarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Seçimlerinizi ilgi, yetenek ve becerileriniz mi yoksa toplumsal beklentileriniz mi belirler?
İlgi ve yetenekler belirler. Çünkü yeteneğin olmadığı bir işi yapamazsın.
2. Herkesin aynı iş yapması mümkün müdür? Neden?
Hayır, değildir. Herkesin yeteneği farklıdır. Ama küçük yardımlarda bulunabilir.
3. Bütün ihtiyaçlarımızı niçin kendi başımıza karşılayamayız?
Çünkü o işlerden biz anlamayız. Örneğin ürün yetiştirmeyi bilmiyorsan sen yetiştiremezsin. Ve parayla alırsın.
4. İnsanın farklı özelliklerinin olması hayatı kolaylaştırır mı, zorlaştırır mı? Niçin?
Bazen kolaylaştırır, bazen de zorlaştırır. Çünkü her iş için aynı özellikler gerekmez. Bu yüzdende yardıma ihtiyacın olur.

Sayfa 13
Aşağıdaki boşluğa (kendi bireysel özelliklerinizi dikkate alarak) aile, okul ya da çevrenize yapacağınız katkıları anlatan bir metin yazınız.
Başbakan olup yepyeni projelere imza atabilirim. Aile içi uzlaşmayı sağlayabilirim.

Sayfa 14 İnsan Değerlidir
İnsan özünde birtakım değerler taşır. Bu değerleri görmemizi engelleyen bazı olumsuz tutumlarımız olabilir.
Aşağıdaki süreci takip ederek bu olumsuz tutumların neler olabileceğini sorgulayalım.
1. Herhangi bir arkadaşınızla eşleşiniz.
2. Eşleştiğiniz arkadaşınızın olumlu özelliklerini birbirinizden etkilenmeden listeleyiniz.
3. Listelediğiniz özellikleri arkadaşlarınızla paylaştınız.
4. Paylaşımlardan sonra aşağıdaki soruların cevaplarını tartışınız.
Arkadaşınıza ait daha önce fark etmediğiniz olumlu özellikler belirleyebildiniz mi?
Fark etmediğim bir özellik çıkmadı.
Arkadaşınızın sıraladığı olumlu özelliklerinizden hangilerini fark etmemiştiniz?
Fark etmediğim bir özellik çıkmadı.
Tespit ettiğiniz özelliklerin, arkadaşınızı değerli kıldığını düşünüyor musunuz?
Bildiğim özellikler olmasına rağmen düşünüyorum.
İnsanların özündeki değerleri görmememizin altında yatan olumsuz davranışlarımız neler olabilir? Bunlar geçerli neden olarak kabul edilebilir mi?
Onunla konuşurken hep kendimizi üstün göstermek gibi davranışlar olabilir. Hayır edilemez. İki kulağımız ve bir ağımız olduğuna göre az konuşup çok dinlemeliyiz.
Ön yargı, dışlama, aşağılama, küçümseme gibi olumsuz tavır ve davranışlar arkadaşlarımızın olumlu özelliklerini görmemizi nasıl engeller? Bu durumdan nasıl kaçınabiliriz? Örnekler vererek tartışalım.
Karşı tavırdan kendini üstün görme bu davranışların başında gelir. Bu durum yüzünden karşı tarafla ilişkin kesilir belki ölene kadar olacak dostunla ilişkini bitirmiş olursun. Albert E. dediği gibi; “İnsanların ön yargılarını yok etmek atomu parçalamaktan bile daha zordur.”
Arkadaşlarınızın zaman zaman olumsuz tavırları olabilir. Bu durum onların değerli olduğu gerçeğini değiştirir mi? Neden?
Değiştirmez. Çünkü onlar bizim ne olursa olsun dostumuz.

Sayfa 15 İnsani Değerleri Yaşamak, Yaşatmak
Sayfadaki görselleri kutucuklar içindeki değerlerden bir veya bir kaçı ile eşleştirerek görsellerin altındaki boşluklara yazınız.
Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik, Adalet, Saygı, Sevgi, Dostluk, Hoşgörü, Dayanışma
1. Resim:
Adalet, Eşitli, Özgürlük, Dostluk, Hoşgörü
2. Resim:
Kardeşlik, Dayanışma, Saygı, Sevgi,
3. Resim:
Dayanışma
4. Resim:
Hoşgörü, Saygı, Sevgi
5. Resim:
Özgürlük, Eşitlik, Adalet
6. Resim:
Eşitlik, Kardeşlik, Saygı, Sevgi, Dostluk, Hoşgörü

Sayfa 16 2. Aşama
1. Ders Kitabı’nda yer alan “İnsani Değerleri Yaşamak ve Yaşatmak” adlı metni okuyunuz.
2. Günlük yaşantınızdan metinde verilen değerlerle ilgili örnekler veriniz.
Fakir zengin ayrımı kalkarsa, köylü şehirli ayrımı kalkarsa, enflasyon biterse, her insanın hak ve eşitliği olduysa o zaman gerçekten sabah olmuştur.
3. Aşağıda verilen değerleri önemine göre sıralayınız. Sıralamanızın nedenlerini açıklayarak sınıfça paylaşınız.
1. Özgür olmak
2. Eşitlik Bu sıralamamın nedeni her eşitliğin başında özgürlük geldiği
3. Adaletli olmak için eşitliği başa koydum. Eşitlik adalet demektir. Adalet
4. Güvenilir olmak güvenirliği getirir. Dayanışma hoşgörü saygı ve sevgi benzer
5. Dayanışma kavramlar olduğu için ard arda sıraladım. Çalışkan olmak
6. Hoşgörülü olmak bana göre sonuncu.
7. Sevgi
8. Saygı
9. Çalışkan olmak

4. Aşağıdaki soruları sınıfça tartışınız.
Adil bir insan neler yapar neler yapmaz?
Adil bir insan eşitliğin adaletin özgürlüğün gücüne inanır. Ayrımcılık yapmaz. Hoşgörüsü vardır.
Hoşgörülü bir insan neler yapar, neler yapmaz?
Hoşgörülü bir insanın her fikre saygısı vardır. Ama olmayanın fikre saygısı yoktur. Kendi kafasının dengine gider.
5. Bir önceki sayfada verilen değerleri aşağıdaki boşlukları yerleştirerek cümleleri tamamlayınız.
İnsanların dayanışma sayesinde güçlüklerin üstesinden geldiklerini öğrendim.
Dayanışmanın beni mutlu ettiğini öğrendim.
Adalete ihtiyaç duyduğumu öğrendim.
Eşitsizliğin beni mutsuz ettiğini öğrendim.
Kardeşliğe ihtiyaç duyduğumuzu düşündüm.
Dayanışmasız toplumlara üzüldüm.
Ülkemizde adalet olmasına memnun oldum.

6. Değerlerin olmadığı bir toplumda yaşamak ister miydiniz? Neden?
Hayır. Çünkü o toplumda dayanışma olmaz. Dayanışma olmayan bir toplumunda ömrü olmaz.
7. Metinde anlatılan değerlerin olmadığı bir toplumda yaşamak ister miydiniz? Neden?
Metindeki gibi toplumlarda genelde ırkçı toplumlar oluyor. Böyle toplumlarda doğsam bile o toplumdan uzaklaşırdım.
8. İçinde yaşadığımız toplumun ve insanlığın korunup geliştirilmesinde birey olarak ne gibi sorumluluklar üstlenebiliriz?
Topluma dayanışmayı aşılamalı hoşgörülü bireyler olmalıyız.
9. Metinde belirtilen değerlerin davranışlarımıza ne ölçüde yansıdığını bir gün boyunca gözlemleyiniz ve gözlem sonuçlarını arkadaşlarınızla paylaşınız.
Sokaklarda değişik insanlara aşağılayıcı bir şekilde bakanlar, kadınlara laf atanlar dolu olduğunu gördüm.

Sayfa 17 Herkes İçin İnsan Hakları
1. Kişi kartlarını grubunuzla birlikte doldurunuz.
2. Kişi kartlarını doldururken kişilerin yaşadıkları yeri (köy, kasaba, şehir) cinsiyetlerini (kadın, erkek), mesleklerini (çiftçi, işçi, memur), medeni durumlarını (evli, bekâr), fiziki özelliklerini (boy, kilo, saç rengi, göz rengi vb.) dikkate alınız.
3. Grup sözcüsü seçiniz.
4. Grup sözcüleri kendi gruplarına ait kişiyi tüm sınıfta tanıtabilir.
5. Sayfa 10, 11 ve 12’de yer alan soruları cevaplandırınız.
Sorular
a) Dünyanın farklı yerlerinde yaşayan bu insanlardan hangisi, insan hakları bakımından daha değerli/ onurludur?
Hepsinin de değeri ve onuru eşittir.
Sayfa 18
b) Yaşadıkları yer, cinsiyetleri, yaşları, meslekleri, fiziksel özellikler bakımından bu insanlar haksızlığa uğramış olabilirler mi? Neden?
Evet olabilirler. Çünkü her toplumda kişi aynı olacak diye bir şart yoktur. İnsanı toplum olarak değil birey olarak incelemek gerekir.
Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. İnsan haklarının sadece belli bir kesim için mi geçerli olduğunu düşünüyorsunuz? Neden?
İnsan hakları herkes içindir. Hiçbir kimse zorla bir kişiye hiçbir şey yaptıramaz.

Sayfa 19
c) Haklardan yararlanma konusunda:
Yaşadığımız yer (ülke, şehir, kasaba, köy) fark eder mi? Neden?
Fark etmez. Haklar bütün evren içindir.
Çocuk, genç veya yaşlı olmanız fark eder mi? Neden?
Yaşın bu haklarda hiçbir alakası yoktur. Çünkü her yaştan insan insandır.
Kadın ya da erkek olmanız fark eder mi? Neden?
Kadın veya erkek olmak fark etmez. Cinsiyet ayrımı yapmamak gerekir.
Uzun ya da kısa boylu olmanız fark eder mi? Neden?
İnsanı fiziksel özelliklerine göre değerlendirmemek gerekir. Fark etmez.
İnsanların hayalleri ve hobileri fark eder mi? Neden?
İnsanın hayalleri ve hobileri kendine özgüdür. Yani her insanın ki farklıdır. Fark etmez.
Aşağıdaki görselleri inceleyerek insan hakları açısından yorumlayınız.
Bu resimlerde insan hakları adına hiçbir şey yok. Sadece diktatörlük var.

Sayfa 20 Kişi Kartları
Kişi kartında verilen bilgilerden yararlanarak diğer özellikleri doldurunuz.
Yaşadığım Kıta: Afrika
Ülkem: Liberya
Yaşadığım Yer: Kasaba
Cinsiyetim: Erkek
Yaşım: 40 yaşındayım.
Mesleğim: Maden işçisiyim.
Eğitim durumum: Okuma yazma bilmiyorum.
Medeni durumum: Evliyim. İki çocuğum var.
Fiziksel özelliklerim: Zayıf, orta boylu, siyah gözlü, siyah tenliyim.
Hobilerim: Geleneksel çalgılar eşliğinde müzikler söylemek, yüzmek.
Hayallerim: Güzel bir iş kurup ailemi daha iyi bir yerde yaşatmak.

Yaşadığım Kıta: Amerika
Ülkem: Kanada
Yaşadığım Yer: Büyük şehirde yaşıyorum.
Cinsiyetim: Kız
Yaşım: 5
Mesleğim: Henüz bir mesleğim yok.
Eğitim durumum: Anaokuluna gidiyorum.
Medeni durumum:
Fiziksel özelliklerim: Kısa boylu mavi gözlü sarı saçlıyım.
Hobilerim: Piyano çalmak.
Hayallerim: Yüzücü olmak.

Yaşadığım Kıta: Avrupa
Ülkem: Almanya
Yaşadığım Yer: Şehir
Cinsiyetim: Kadın
Yaşım: 30 yaşındayım.
Mesleğim: Müzisyen. Piyano çalıyorum.
Eğitim durumum: Üniversite mezunuyum.
Medeni durumum: Evliyim.
Fiziksel özelliklerim: Görme engelliyim.
Hobilerim: Piyano çalmak, yeni müzikler dinlemek.
Hayallerim: Görebilmek.

Yaşadığım Kıta: Avustralya (Okyanusya)
Ülkem: Sidney
Yaşadığım Yer: Köy
Cinsiyetim: Erkek
Yaşım: 65 yaşındayım.
Mesleğim: Çiftçiyim. Tarlada çalışıyorum.
Eğitim durumum: Liseden sonra üniversiteye devam etmedim.
Medeni durumum: Bekarım.
Fiziksel özelliklerim: Uzun boylu, siyah saçlı, kahverengi gözlü, orta kiloluyum.
Hobilerim: Kitap okumak, yeni bilgiler edinmek.
Hayallerim: Evlat sahibi olmak.

Yaşadığım Kıta: Asya
Ülkem: Japonya
Yaşadığım Yer: Tokya
Cinsiyetim: Kadın
Yaşım: 45 yaşındayım.
Mesleğim: Bilim insanıyım.
Eğitim durumum: İletişim teknolojileri konusunda üniversitede çalışmalar yapıyorum.
Medeni durumum: Evliyim. İki çocuğum var.
Fiziksel özelliklerim: Kısa boylu, çekik siyah gözlü, zayıfım.
Hobilerim: Deneyler yapmak, çocuklarımla ilgilenmek.
Hayallerim: Japonya’yı dünyada iletişimde bir numara yapmak.

Yaşadığım Kıta: Antartika
Ülkem:
Yaşadığım Yer: İglo’da yaşıyorum.
Cinsiyetim: Erkek
Yaşım: 25 yaşındayım.
Mesleğim: Balıkçıyım.
Eğitim durumum: Okuma yazma bilmiyorum.
Medeni durumum: Evliyim.
Fiziksel özelliklerim: Orta boylu, şişman biriyim.
Hobilerim: Kayak yapmak.
Hayallerim: Ülkeleri gezmek.

Yaşadığım Kıta: Avrupa
Ülkem: Türkiye
Yaşadığım Yer: Şehir
Cinsiyetim: Erkek
Yaşım: 14 yaşındayım.
Mesleğim: Öğrenci
Eğitim durumum: İlköğretim 8. sınıf öğrencisiyim
Medeni durumum: Bekârım
Fiziksel özelliklerim: Uzun boylu, zayıf, bal rengi gözlü, siyah saçlıyım.
Hobilerim: Enstrüman çalma, tarihi araştırmak.
Hayallerim: Cumhurbaşkanlığı ile başbakanlığı birleştirip bir devlet başkanı olmak.

Sayfa 24 Ne Kadar Öğrendik?
A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. İnsan, canlılar içinde özel bir yere sahiptir. Ona bu özel yeri sağlayan, diğer canlılarla ortak özelliklerinin yanında kendine has özelliklerinin olmasıdır. Bu özellikler aynı zamanda insanın değerli olmasını sağlar.
Buna göre aş3ağıda verilerden hangisi insanı değerli kılan bir özellik olamaz?
A. Akıllı olması
B. Seçim yapabilmesi
C. Düşünebilmesi
D. Üremesi Cevap=D

2. Sevgi, saygı, hoşgörü gibi duygular bütün insanlarda var olan ortak özelliklerdir. Ancak bazı insanlar birilerine saygı gösterirken bazıları hiç göstermeyebilir. Bazı insanlarda merhamet duygusu çok güçlü iken bazılarında güçlü değildir.
Bu bilgilere bakarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A. Bütün insanlar aynı davranışları gösterirler.
B. İnsanlar farklı duygulara sahiptirler. Cevap=B
C. Duygusal davranışlar sonradan kazanılır.
D. Bazı insanlarda duygu yoktur.

3. Aşağıdakilerden hangisi karşımızdaki kişiye kendisini değerli hissettiren örnek bir davranış değildir?
A. Başarılı bir insanı başarısından dolayı kutlamak
B. Karşımızdaki kişiyi niteliklerinden dolayı övmek ve onaylamak
C. Ailemizden birinin veya çevremizdeki kişilerin doğum gününü hatırlamak.
D. Arkadaşımızın her dediğini ve her davranışını onaylamak, kabul etmek. Cevap=D

B. Aşağıda verilen doğru ifadelerden başına “D”, yanlış ifadelerin başına “Y” yazınız.
4. (D) Bütün insanlar özgürlük, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar.
5. (Y) Bireysel farklılıklar kimini kiminden daha üstün kılar. Üstünlük bu yüzden doğuştan gelir.

C. Aşağıda verilen soruları cevaplayınız.
6. İnsanı değerli kılan özellikler nelerdir? Tartışınız.
Düşünceleri, bireysel yetenekleri, kişiliği ve kararları.
7. Sevgi, saygı, hoşgörü, adalet, eşitlik, özgürlük, dayanışma vb. değerlerin toplumun birlik ve beraberliğine katkıları neler olabilir? Düşününüz.
Toplumun ileri gitmesine, gelişmesine, özgür bir toplum olmasına, adaletin işlemesine yani insanların refahına güvenliğine katkısı olur.

ÜNİTE 2 DEMOKRASİ KÜLTÜRÜ

Sayfa 26 Demokrasi Nedir?
Yukarıda verilen kavramlardan birkaçını kullanarak demokrasiyi tanımlayınız. Tanımınızı arkadaşlarınızla paylaşınız.
Demokrasi halkın kendi kendini yönetme biçimidir. Eşitlik, özgürlük, laiklik, sosyal adalet gibi kavramları içerir. Demokrasi olan ülkeler hukuk devletidir. İktidar seçimle belirlenir. Seçilen milletvekilleri parlementoda bir araya gelir.

Sayfa 27
Aşağıda verilen soruları yanıtlayınız.
1. Etkinlikte demokrasinin farklı biçimlerde tanımlanabildiğini gördünüz. Her tanım demokrasiyi tek başına ifade eder mi? Neden?
Etmez. Çünkü demokrasi çok geniş bir kavramdır tek bir kavramla açıklanamaz.
2. Tanımlardan hareketle demokrasinin temel özelliklerini belirleyiniz.
Özgürlük, Laiklik, Sosyal adalet, Eşitlik, Serbest Seçim, İnsan Haklarına Saygı, Hukuk Devleti, Halkın Yönetimi, Uzlaşma
3. Temel özelliklerinden yola çıkarak sınıfça ortak bir demokrasi tanımı yapınız.
Demokrasi insanın haklarına sahip çıkar. Toplumda sosyal adalet, özgürlük, eşitlik vardır. Devleti halk yönetir. Serbest seçimle iktidar belirlenir. Milletvekilleride uzlaşma ile kanunları belirler.

Sayfa 28 İnsan İradesine Verdiği Önem Bakımından Demokrasi
Aşağıdaki görselleri, demokrasinin insanların özgür ve tercihlerine verdiği önem açısından yorumlayınız. Görsellerde ifade edilmeye çalışılan hak ve özgürlükleri görsellerin altında verilen boşluğa yazınız.
1. Resim: 2. Resim:
Milletin seçtiği milletvekilleri Düşüncelerini ifade etme, devlete sesini duyurma.
bu parlamentoda bir araya
gelir ve millet adına karar
alırlar.
3. Resim: 4. Resim:
Oy kullanarak İstediğin yeri tercih etmek.
kendi temsilcilerini seçmek.
5. Resim: 6. Resim:
Beğenmediğin, değiştirmek Bir kimsenin istediği yere gidip yerleşme
istediğin bir durumu seyahat etme hakkı.
yetkili kuruma yazılı
olarak bildirerek sesini
duyurmak.

Sayfa 29
Aşağıda iki farklı ülkeye ait verilen bilgileri okuyarak altındaki yönerge doğrultusunda etkinliği gerçekleştiriniz.
Demokratik Ülke
Demokrasiyle yönetilir. İnsan haklarına dayanan, hak ve özgürlüklerin anayasayla güvence altına alındığı bir ülkedir. Hak ülke yönetiminde söz sahibidir. Halkın seçimlerdeki tercihi iktidarı belirler. İnsanların irade ve tercihlerine yasalara aykırı olmadığı ve bir başkasına zarar vermediği sürece saygı gösterilir.
Bireyler oy kullanma ve sivil toplum kuruluşları aracılığı ile tercihlerini, taleplerini dile getirirler. Bireyler büyük çoğunlukla kendisini, kendisini, toplumu ve tüm insanlığı ilgilendiren konulara karşı ilgilidirler. Demokratik Olmayan Ülke
Tek bir lider tarafından yönetilir. İnsanlar ülke yönetiminde söz sahibi değildir. Devlet insan hak ve özgürlüklerine saygılı değildir.
Ülke genellikle bilim, teknik, eğitim, sağlık vb. pek çok konuda geri kalmıştır.
Örgütlenme hakkı olmadığı için sivil toplum kuruluşları kurulamaz.
Anayasası demokratik değildir.
Birey ile devlet arasında güven duygusu zayıftır.
Aşağıda demokratik olan ve olmayan ülkelere ait bazı özellikler verilmiştir. Verilen bu özelliklerin hangi ülkeye ait olduğunu tespit ederek (sonraki sayfada) tablodaki ilgili yerlere yazınız.
1. Demokratik Olan Ülke
Herkesin işini seçme, adaletli ve elverişli koşullarda çalışma hakkı vardır.
Ülkede, toplumsal hayatı düzenleyen kurallar ve anayasa vardır.
Vatandaşların, çıkarlarını korumak için sendika kurma ve sendikaya üye olma hakkı vardır.
Herkesin istediği gibi giyinme hakkı vardır.
Herkesin özgürce seyahat etme hakkı vardır.
Vatandaşların, düşüncesini özgürce ifade etme hakkı vardır.
Oy verme çağına gelmiş her bireyin oy verme hakkı vardır.
İnsanlar farklı yaşam biçimlerine saygı duyarlar.
2. Demokratik Olmayan Ülke
Bireylerin dernek kurma ve istediği derneğe üye olma hakkı yoktur.
Bireylerin devlete devletin bireylere karşı güven duygusu zayıftır.
İnsanların, din ve vicdan özgürlüğü söz konusu değildir.
Vatandaşların iktidarı eleştirme hakkı yoktur.
Ülkede toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı yoktur.
Hukukun üstünlüğü ilkesi geçerli değildir.

Aşağıda verilen soruları yanıtlayınız.
1. Yakın çevrenizden yola çıkarak demokratik olan veya demokratik olmayan durum, olay ve davranışlara örnek veriniz.
Bir evde kararın tek bir kişi tarafından verilmesi demokratik olmayan durum, bütün ev halkın fikri alınıp oylama ile karar verilmesine demokratik olan durumdur.
2. Bir ülkenin anayasasının olması ve vatandaşlarına oy hakkının tanınması o ülkeyi demokratik olarak nitelemek için yeterli midir? Neden?
Değildir. Çünkü o ülkede başa geçenler yolsuzluk yapıyorsa, insanların hak ve eşitliği kısıtlanıyorsa, halka zulüm varsa o ülkede demokrasi yoktur.


Sayfa 31
3. Demokrasi hangi özelliklerinden dolayı insana ve insan iradesine değer veren bir yönetimdir?
Eşitliği, sosyal adeleti, özgürlüğü, insan haklarına saygısı gibi özelliklerinden dolayı değer veren bir yönetimdir.
4. Demokrasiyi yaşam biçimine dönüştürmüş bireylerin davranışlarından örnekler veriniz.
Çevresine karşı hoşgörülüdür, fikirlere saygılıdır, herkesin yaşam biçimine saygısı vardır, hiçbir kimseyi dışlamaz.
5. Kendinizle ilgili önemli kararları özgür iradenizle aldığınızı düşünüyor musunuz? Neden?
Evet, çünkü kararlarımda başka kişilerin olumsuz düşüncelerine yer vermem.
6. Demokrasiyi içselleştirmek ifadesinden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.
Demokrasi benimsemek yani özümsemek.
Aşağıdaki görselleri demokrasinin temel özellikleri bakımından yorumlayınız.
Herkese kardeşçe yaklaşmayı, eşitliği, ayrımcılık yapmamayı anlatıyor.
Bireysel özgürlükler başkalarının yaşam hakkına engel olabilir mi?
Olabilir çünkü başkalarına karışırsan onların yaşam haklarını engellemiş olursun.

Sayfa 32 Yaşam Biçimi Olarak Demokrasi
Aşağıdaki görselleri demokratik tutum ve davranışlar açısından yorumlayarak görüşlerinizi verilen boşluğa yazınız.
İnsanların haklarının korunması, beğenmediği durumları protesto etmesi, yardımlaşması, çevrelerini koruması, hoşgörülü olmasını anlatıyor resimler. Her toplum böyle olamalı.

Sayfa 33
Aşağıdaki metni okuyarak metinle ilgili soruları cevaplayınız.

Sayfa 34
Sorular
1. Sinem Sezer’in hangi davranışları demokrasiyi bir yaşam biçimi olarak kabul ettiğini gösterir?
Yardımsever olması, protesto etmesi.
2. Demokrasiyi yaşam biçimine dönüştürmek ne anlamına gelir?
Haklarını, sorumluluklarını bilen bir birey olmak, barışçıl olmak, şiddetten uzak durmak.
3. Demokrasiyi yaşam biçimine dönüştürmek neden önemlidir? Nasıl mümkündür?
Herkese hoşgörülü olmak için, haklarını korumak için, yıkıcı değil yapıcı olmak için önemlidir. Bunları özümsersen yaşam biçimine dönüşür.

Sayfa 35 Demokratik Vatandaşın Özellikleri
Aşağıdaki görsellerde demokratik vatandaşın hangi özelliklerinin vurgulandığını belirleyerek verilen boşluklara yazınız.
1. Resim:
Soru sorma, kararını açıklama, düşünce özelliği.
2. Resim:
Vatandaşın haklarının korunması gerektiği.
3. Resim:
İnsanların eşit olduğu.

Sayfa 36 Demokratik Davranış Örnekleri
Aşağıda verilen tabloyu inceleyerek kendinize uygun bir rolü seçiniz ve rolle ilgili yazılması istenen konuda bir metin oluşturunuz (Demokratik bir vatandaşın, etkin ve sorumlu; eşitlikçi, sosyal adaletçi, hak ve özgürlüklere sayıglı, katılımcı, demokratik davranış biçimini içselleştirmiş vb. özelliklerini dikkate alarak yazabilirsiniz.)
Rol (Kim Yazıyor?) Hedef Kitle (Kime Yazıyor Biçim (Ne Yazıyor?) Konu (Ne Hakkında Yazıyor?)
Öğrenci Müdüre Şiir Demokratik okul, demokratik insan.
Çocuk Babaya Şarkı Beni anladın/anlamadın baba...
Vatandaş Belediyeye Dilekçe Ferah ve sağlıklı bir ulaşım için...
Seçmen Politikacıya Slogan Vekilimsin benim, görevin var senin vb.
Kadın Erkeğe Mektup Eşitlik kağıt üstünde değildir!
Temizlik işçisi Vatandaşa Uyarı Sokağa çöp atmayın çünkü...

Yapma okulda ayrım
Olsun önün ayrın
Hak ve eşitlikle yarın
Demokratik okul, demokratik insan

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Size göre demokratik bir vatandaş olmanın gerekleri neler olabilir?
Demokratik bir vatandaş olursun çevren sana saygı gösterir. Örnek bir vatandaş olursun.
2. Demokrasinin yaşam biçimine dönüştürüldüğü bir toplumda yaşamın daha kolay olduğunu söyleyebilir miyiz? Neden?
Evet çünkü o toplum artık hoşgörülü hak ve eşitliğe önem veren bir toplum olmuştur.
3. Demokratik olmadığını düşündüğünüz bir tavırla ya da olayla karşılaştığınızda neler yapıyorsunuz?
Hak ve eşitliğimi mutlaka ararım. Ve mutlaka direniş gösteririm.
Sayfa 37 Farklılıklarımız Zenginliğimizdir
1. Aşağıda verilen parçayı önce bir bütün olarak söyleyiniz. Ardından belirlediğiniz bir ya da birkça notanın üstünü kapatarak o notayı atlayarak okuyunuz.
2. Görselin altında verilen soruları yanıtlayınız.
Sorular
1. Yukarıda verilen müzik verilen müzik parçasının her bir notasının da bir bireyi temsil ettiğini düşünerek farklılıklarımız zengiliğimizdir düşüncesinden hareketle yorumlayınız.
Birkaç notayı şarkıdan ayırdığında parça bozuluyor. Farklılıklarda böyledir. Bir bütündür.
2. “Yaşamak bir insan gibi tek ve hür ve bir toplum gibi kardeşçesine” sözünü yorumlayınız.
Her insan tek ve hür yaşar ama bir toplumun içinde kardeşçesine.

Sayfa 38
Sorular
1. Herkes aynı şeyleri mi seviyor yoksa farklı şeyleri mi seviyor?
Aynı şeyleri de farklı şeyleri de seviyor.
2. Hepsimiz aynı olsaydık nasıl bir durum ortaya çıkardı? Bu durum doğal mıdır? Neden?
Hayat çok banel olurdu. Yaşamanın bir zevki olmazdı. Bu durum çok doğal olurdu.
3. Etkinlik boyunca diğer arkadaşlarınız hakkında neler öğrendiniz?
Onların da görüşlerinin benim gibi olduğunu hepimizin hak ve eşitliklerimize sahip çıktığımızı öğrendim.
4. Farklılıklarımızın yaşamımıza zenginlik kattığını söyleyebilir miyiz? Neden?
Evet, çünkü farklılıklar toplumu zenginleştirir.
5. Her bakımdan birbirine benzeyen insanlardan oluşan bir sınıf, toplum ve dünyada yaşamak ister miydiniz? Neden?
Hayır, yaşamanın bir anlamı olmazdı.
6. Farklılıklara saygıyı, toplumun birlik ve beraberliğine, dünya barışını katkısı açısından yorumlayınız.

Sayfa 39 Eşitliğe Doğru
1. Grup sözcüsünü seçin.
2. Grup olarak ön bilgilerinizi dikkate larak 40. sayfa verilen tabloyu doldurunuz. Sınıfla paylaşınız.
3. Sayfada yer alan görsellerden ve tabloda yer alan bilgilerden yararlanarak soruları cevaplayınız. Vereceğiniz cevapları nden, niçin, ne zaman vb. sorularlar gerekçelendiriniz.
Kadınların ve erkeklerin okulda, evde iş hayatında vb. alanlarda yapmak zorunda oldukları işler nelerdir?
Okulda ders dinlemek, evde evin ihtiyaçlarını karşılamak, işde işin görevlerini yerine getirmek.
Okulda evde, oyunlarda vb. iş bölümünü yaparken neye dikkat ediyorsunuz?
Herkese eşit şekilde adil görevler vermeye.
İş bölümü yaparken kadınların ve erkeklerin fiziksel ve duygusal özelliklerinden hangilerine dikkat edilir?
İkisine de dikkat edilir.
Kadınların/ erkeklerin duygusal özellikleri nelerdir? Bu duyguları tüm insanlar hissetmez mi?
Kadınlar, duygusaldır erkekler biraz daha katıdır. Kişiden kişiye göre otoriterdir. Tüm insanlar hissedir.


CİNSİ NE YAPAR? GEREKÇESİ NE YAPAMAZ? GEREKÇESİ
KADIN Çalışır
Evi geçindirir yada evdedir Evi katkıda bulunmak yada eve bakmak Her şeyi yapar.
ERKEK Çalışır
Evi geçindirir Evi geçindirmek Her şeyi yapar

Sayfa 41
Aşağıda mesleğinde başarılı olmuş kadınlar hakkında bilgiler verilmiştir. Siz de bu kişilerin eğitim hayatı, mesleğe başlamaları, iş ve aile hayatından karşılaştıkları güçlükler, bunları nasıl aştıkları konusunda araştırmalar yapabilirsiniz. Onlara sayfa 42’de yer alan “ Mektup Yazalım” bölümünde bir mektup yazınız.
Değerli Fatma Aliye, İnci Aksoy, Nermin Unat, Aynur Bektaş
Sizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Sizin böyle mevkilere gelmenize gurur duydum. Şuanda bütün kadınlara örnek olan karşımda 4 kişi görüyorum. Sizin sayenizde kadınlar hayatın eylem ve direniş olduğunu anlayacaklar.

Sayfa 43 Herkes Farklı, Herkes Eşit
Aşağıda verilen metni okuyarak soruları cevaplandırınız.
Mavi gözlü öğrenciler diğer göz rengini sahip olan öğrencilerden daha mı az üstün özelliklere sahiptir?
Hayır, hiçbir üstünlüğü yoktur.
Siz siyah, kahverengi ve diğer göz rengine sahip olsaydınız neler hissederdiniz? Neden?
Ben öğretmeni haksız çıkarmak için elimden geleni yapar onlara bir ders verirdim. Çünki kimse üstün değildir.
Siz mavi göz rengine sahip olsaydınız neler hissederdiniz? Neden?
Öğretmenime böyle şeylerin gerçek olmadığını herkesin eşit olduğu anlatırdım. Çünkü bende onlarda hiçbirimiz birbirimizden üstün değiliz.
Aşağıdaki soruları sorarak hikâyeyi tartışınız.
Siz mavi göz rengine sahip olsaydınız neler hissederdiniz? Neden?
Öğretmene bununda yanlış bir şey olduğunu her şeye inanmaması gerektiğini şöyledir. Böyle bir sınıfta kalmaz sınıfımı değiştirirdim.
Siz siyah, kahverengi veya diğer göz renklerinden birine sahip olsaydınız neler hissederdiniz? Neden?
Asla kendimi üstün hissetmez “gülme komşuna gelir başına” sözünü hocaya hatırlatırdım.
Hikayenin bütününü dikkate alarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Sizce öğretmenin hangi davranışı doğru, hangisi yanlıştır? Neden?
Hepside yanlıştır. Hoca ayrımcıdır.
İlk bölümde mavi göz rengine sahip çocukların davranışı doğru buldunuz mu? Neden?
Hayır, kendini asla üstün görmeyeceksin.
İkinci bölümde siyah, kahverengi ve diğer göz rengine sahip çocukların davranışını doğru buldunuz mu? Neden?
İlk bölümde mavilerden intikam almak istemişlerdir. Yanlıştır.
Ayrımcılığın farklı türleri var mıdır? Tartışınız.
Bana göre yoktur. Hepsi ayrımcılıktır.

Sayfa 45
Aşağıda verilen hikâyeyi okuyarak soruları cevaplayınız.
1. Rosa Parks’ın mücadelesi hakkında neler düşünüyorsunuz?
Sonuna kadar destek veriyorum.
2. Rosa Parks’ın gerçekleştirdiği bu olay siyahların eşitlik mücadelesine nasıl katkı sağlamıştır?
Siyahlar bir kıvılcım ararken kıvılcım değil bir alev ortaya çıkmıştır. Ve alev volkana dönüşmüş ve haksızları yakmıştır.

Sayfa 46
Ailenizle birlikte üç katlı tarihi bir binada otuyordunuz. Ailenin üye sayısı çeşitli nedenlerle (Ölüm, evlenme, eğitim vb.) azaldı. Evi yeniden dizayn ettirdiniz, ortaya üçer odalı, üç yeni daire çıktı. Bu evleri biraz da ekonomik nedenlerle kiraya vermek istiyorsunuz. Görüşleri, düşünceleri, inançları, anlayışları ve kültürel değerleri birbirinizden farklı 12/kişiaile başvuruda bulundu. Kimlerle birlikte yaşamak isterdiniz? Başvuruda bulunanlar arasından evinizi kiraya verebileceğiniz üç kişiyi/aileyi belirleyerek “Kiraya Veririm” bölümüne, kesinlikle kiraya veremeyeceğiniz üç kişiyi/aileyi de “Kiraya Vermem” bölümüne işaretleyiniz.
Sıra
Nu Başvuru listesinde yer alan kişiler Kiraya Veririm Kiraya Vermem
1 Yalnız yaşayan bir kadın.
2 Siyasi faaliyet yürüten üç arkadaş.
3 Şehrin en seçkin pastanesinde çalışan mülteci aile. X
4 Sekiz kişilik bir aile.
5 Köpekleri olan bir aile.
6 İki çocuklu öğretmen bir aile.
7 Gelir düzeyi düşük bir işçi. X
8 İş bulmak amacıyla ülkemize gelmiş Güney Afrikalı siyah bir aile. X
9 Bir üniversitenin müzik bölümünde piyano ve şan dersleri veren bir erkek.
10 Emekli, sakin bir yaşam süren aile.
11 Babanın eski hükümlü olduğu bir aile.
12 Sizden farklı bir inanca ya da mezhebe sahip bir aile.

Sorular
1. Seçiminizi yaparken hangi kriterle hareket ettiniz? Neden?
En çok ihtiyacı olan aileleri seçmeye tercih ettim. Çünkü onların diğerlerinden daha çok ihtiyacı var.
Farklı özelliklere sahip insanlarda bir arada yaşamak nasıl bir duygudur? Açıklayınız.
Biz senelerdir öyle insanlarla yaşıyoruz. Hepimizin kokusu rengi görünüşü farklı olsada aynı toprağın çiçekleri olduğumuzu anlıyoruz.
3. Seçimlerinizde ön yargılarınızın etkisi oldu mu? Nasıl?
Olması, aksine bir çok kimsenin kabul etmeyeceği kimseyi ben seçtim.
4. Ev araya bu kişilerin yerine kendinizi koyunuz. Seçilmeyen kişilerin yerinde biri siz olsaydınız ne hissederdiniz? Bu tür durumlarla karşılaşmamak için neler yapabilirsiniz?
Umudumu kaybetmez ev aramaya devam ederidm. Böyle durumlarla karşılaşmamak için iyi ev sahiplerine denk gelmek gerekir.
5. Ön yargılarımızla nasıl mücadele edebiliriz?
Ön yargılarımızla düşüncelerimle mücadele edebiliriz. Eğer düşüncelerimiz de ön yargıya yer vermezsek mücadele edebiliriz.
6. Ayrımcılığın nedenleri nelerdir? Ayrımcılıkla mücadele konusunda bireysel olarak neler yapabiliriz?
En büyük neden kendini üstün görmektir. Herkesi eşit görürsen bireysel olarak mücadeleye başlamış olursun.

Sayfa 48 Çözümün Bir Parçasıyım
Aşağıda “Örnek Olay” bölümünde verilen sorunu “Adım Adım Çözüme” tablosundaki aşamaları dikkate alarak çözüm yollarını açıklamalar bölümüne yazınız.
Örnek Olay
Belediye çocukların hâlen oyun oynadığı boş araziye alışveriş merkezi yapmayı planladı. Bölge halkı bunu istemiyor.
Adım Adım Çözüme
Adımlar Açıklamalar
1. Sorunu belirleyiniz. Çocukların oyun oynadığı araziye alışveriş merkezi yapılması.
2. Tarafların ihtiyaçlarını/isteklerini belirleyiniz. Halkın çocuklar için yer istmesi. Karşı tarafında alışveriş merkezi yapmak istemesi.
3. Tüm tarafları düşünerek sorunun ne olduğunu tespit ediniz. Sorunun çocukların oyun oynmak için yerin olmadığı.
4. Tüm tarafları düşünerek, çözüm yollarını belirleyiniz (Bu çözüm yollarını belirlerken yorum, yargı ve değerlendirme yapmamaya dikkat ediniz. Amaç mümkün olduğunca çok çözüm yolu üretebilmektir. Çocuklar için oyun yerleri yapılması.
5. Belirlediğiniz çözüm önerilerinin nedenlerini, uygulanabilirliğini, alternatifleri tartışınız. Demokratik çözüm yolunu belirleyiniz. En demokratik çözüm yolu çocuklar için oyun yeri yapılması.
6. Çözümü nasıl ve ne zaman uygulayacağınızı belirleyiniz. Hemen uygularım.

Sayfa 49 Etkili İletişim İçin
“Giyecek hiçbir şeyim yok, bu kıyafetlerle dışarı çıkamam. Eminim herkes bana güler. Yarın geziye de gitmeyeceğim. Ne kadar kötü... Keşke annem ve babam bana yeni kıyafetler alsalar.”
Sizce böyle bir durumda anneler/babalar/büyükler nasıl tepki verirler?
Dolapta birçok kıyafetinin olduğunu kendi geçmişlerinden örnekler vererek bizim kıyafetlerimizin olmadığı gibi örnekler verirler.


Sayfa 50
Aşağıdaki sorulara cevap vererek etkili dinleme becerinizi değerlendirebilirsiniz.
Hoşunuza Gider mi? Evet Hayır
Siz konuşurken arkadaşınızın başka işlerle uğraşması X
Siz konuşurken arkadaşınızın sözünüzü kesmesi X
Siz konuşurken arkadaşınızın “Ya boş ver bunları!” demesi X
Siz konuşurken arkadaşınızın “Şimdi işim var sonra!” demesi X
Siz konuşurken arkadaşınızın sürekli sizi eleştirmesi X
Siz konuşurken arkadaşınızın oflayıp puflaması X
Siz konuşurken arkadaşınızın oturup kalkması X

Sayfa 51-52 El Ele Beraberce
Sorular
1. Eğer gruplar birbirinden bağımsız olarak çalışsaydı ya da gruplardan herhangi biri görevini yerine getirmeseydi kampanyanın gerçekleşmesi mümkün olabilir miydi? Ne tür sorunlar yaşanırdı?
Olmazdı. Çünkü organizasyonlar binaya benzer. Eğer eksik birşey olursa o bina yıkılır.
2. Tek başına bir grup tüm görevleri tamamlayabilir miydi? Neden?
Bana göre tamamlanırdı. Çünkü azmin elinden hiçbir şey kurtulamaz.
3. Bireyler gruplara gönüllü destek vermeseydi bu kampanya etkili bir şekilde amacına ulaşılabilir miydi?
Ulaşamazdı. Çünkü gönülsüz yapılan bir işin mutlaka bir yeri eksik kalırdı.
4. Kampanyanın gerçekleşmesi için yapılan iş bölümü neden önemlidir?
İş bölümü sayesinde organizasyon hızlanır.
5. Sizce Pakistan için böyle bir kampanya düzenlenmesinin amacı ne olabilir?
Sel felaketinde zarar görmüş kişilere yardım etmek amacıyla olabilir.
6. İnsanların iş birliği içinde çalışmalar yapması yaşamlarını nasıl etkiler? Açıklayınız.
Yaşamlarında dayanışmayı öğrenirler.
7 Bu kampanyada gösterdiğiniz iş bölümü ve iş birliğinin demokratik toplum yaşantımıza katkısı ne olabilir? Açıklayınız.
Daha çok yardımseverliğe ve dayanışmaya önem vermeye katkısı olabilir.

Sayfa 53 Ne Kadar Öğrendik?
A. Aşağıdaki sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1. Demokrasi, halkın oylarıyla, sivil toplum örgütleri aracılığı ile yönetime katıldığı ve yönetimde söz sahibi olduğu bir yönetim şeklidir. Bu yönetim şeklinde insanlar, sahip oldukları görüş ve düşünceleri hoşgörü sınırları içinde tartışarak, özgürce ortaya koyabilmektedir.
Demokrasi, insanların temel hak ve hürriyetlerini özgür bir şekilde yaşadıkları bir düzendir. Bu düzenin devamı açısından insanlar, hem kendi hak ve hürriyetlerini hem de diğer insanların temel hak ve hürriyetlerini korumal zorundadır (1 ve 2. sorular bu açıklamaya göre yanıtlandırılacaktır.)
Yukarıdaki paragrafa göre, demokrasi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A. Halkın egemenliğine dayanır.
B. Görüş ve düşünceler özgürce ortaya konulur.
C. Belli bir grubun egemenliğine dayanır. Cevap=C
D. Tartışmalar hoşgörü sınırları içinde yapılır.

2. Yukarıdaki paragrafa göre, demokrasiyi bir yaşam biçimi olarak seçmiş bir bireyden, aşağıdaki davranışlardan hangisi yapması beklenemez?
A. Görüş ve düşüncelerini özgürce ifade etmesi.
B. Kendine yapılmasını istemediği bir davranışı, başkasın yapması. Cevap=B
C. Hak ve özgürlüğüne sahip çıktığı gibi, başka insanların da hak ve özgürlüklerine sahip çıkması.
D. Herkesin görüş ve düşüncelerine saygı göstermesi.

3. Aşağıdakilerden hangisi, insanların yaşamsal değeri açısından önemli olan temel hak ve hürriyetlerin korunduğu ve geliştirildiği bir yönetim şekli olan demokrasinin egemen olduğu bir toplumda aşağıdakilerden hangisinin görülmesi beklenemez?
A. Farklı görüş ve düşüncelerin olması.
B. Kararların tartışılarak alınması.
C. Toplum içinde saygı ve hoşgörünün egemen olması.
D. Temel hak ve özgürlüklerin kullanımının sınırsız olması.

4. Demokrasi, halkın yönetime katıldığı ve yönetimde söz sahibi olduğu bir yönetim şeklidir. Bu yönetim şeklinde insanlar, toplumun işleyişine katkıda bulunmak için devletin ortaya koyduğu yasa ve kurallara uyar. Başkalarının görüi ve düşüncelerine saygı gösterir. Kendi haklarının neler olduğını bilir, haklarına sahip çıkar ve kendi haklarının korınması için yasaların ön gördüğü sınırlar çerçeveisinde mücadele eder.
Buna göre, demokratik vatandaş olma bilincine sahip bir bireydeen, aşağıdaki davranışlardan hangisini yapması beklenemez?
A. Farklı görüş ve düşüncelere saygı gösterir.
B. Tartışma ve katılım sonucunda alınan kararlara saygı gösterir.
C. Kendi haklarını korumak için hukuk kurallarının dışına çıkar. Cevap=C
D. Çevresindeki sorunların çözümüne etkin katılım sağlar.

5. Aşağıdakilerden hangisi insan haklarının özelliklerinden biri değildir?
A. Doğuştan tüm insanların sahip olduğu haklardır.
B. İnsan hakları evrenseldir.
C. Farklı ülkelerde, farklı uygulanabilir. Cevap=C
D. Hukuki belgelerle güvence altına alınmıştır.

6.
I- Sorumluluk alması
II- Farklı görüşleri grupla paylaşabilmesi
III- Görüş hakkının sınırlı olması
IV- Görevlerini yerine getirmesi
İş birliği ve iş bölümü anlayışına sahip tüm bireyler için uygun davranış biçimleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) I-II-IV Cevap=A
B) Sadece III
C) I-II-III
D) Sadece I

7. Aşağıdakilerden hangisi demokrasi kültürünün geliştiği toplumlarda sorun çözmede izlenecek yollardan biri değildir?
A) Tarafların kendilerini ifade etmelerine engel olmak Cevap=A
B) Çözüm yollarının belirlenmesinde çok yönlüğü esas almak
C) Sorununun sebepleri araştırmak
D) Çözümün gerçekleşme süreçlerini kontrol etme

8. Aşağıdakilerden hangisi sağlıklı iletişimin gerçekleşmesine engel olur?
A) Emir vermek Cevap=A
B) Dinlemek
C) Eleştirmek
D) Öğüt vermek

9. Aşağıdakilerden hangisi ayrımcılığın ortadan kaldırılmasında etkili yollardan biri değildir?
A) Yaşlıların hayatlarını sağlıklı, huzurlu ve güvenli bir şekilde devam ettirmesi için gerekli tedbirlerin alınması
B) Kadınların iş olanaklarından yararlanmasına fırsat sağlanması
C) Engellilerin sadece evde yaşamalarına imkân sağlayacak şartların oluşturulması Cevap=C
D) Bebek ve çocukların bakımı için uygun şartların sağlanması

B. Aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan yerleri doldurunuz.
10. Vatandaş, hukuksal olarak bir ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkese verilen addır.
11. Demokrasilerde, halk adına görev yapacak temsilcileri, seçim yolu ile seçer.
12. Demokraside insanlar temel hak ve özgürlüklerini, hukukun öngördüğü sınırlar içinde kullanabilmektedir.
13. Demokrasinin ilkelerini en iyi biçimde uygulayan yönetim biçimi cumhuriyettir.
14. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde belirtilen haklar tüm insanlar için adil ve geçerli haklardır.
15. İnsan hak ve onurunun korunmasında insanın sadece insan olmaktan dolayı kazandığı haklardır.
16. İnsanların din, dil, ırk etnik köken, cinsiyet, yaş gibi nedenlerle diğer insanlar tarafından hor görülmesi, dışlanması ayrımcılığın göstergesidir.
17. İnsanların cinsiyetlerinden dolayı imkânlardan mahrum bırakılması cinsiyet ayrımcılığıdır.

B. Aşağıda verilen doğru ifadelerin başına “D”, yanlış ifadelerin başına “Y” yazınız.
18. (Y) Seçme ve seçilme hakkını kullanarak ülke yönetimine katılım sağlamak yeterlidir.
19. (D) Vergi vermek vatandaşlık görevidir.
20. (Y) Toplum içinde insanların rahat, huzurlu yaşaması için düzenlenmiş olan kanun ve kurallara uymak vatandaşlık görevi değildir.
21. (D) Farklı görüş, düşünce, inanç, anlayış ve kültürel değerler toplumsal yaşamı zenginleştirir.
22. (D) Sınıfımızda kız-erkek eşit söz hakkına sahiptir.
23. (Y) Sınıf başkanlığı katılım süreçlerine kız öğrenciler sosyal etkinliklerin seçilim süreçlerine erkek öğrenciler katılır.
24. (D) İnsanlara engelli olmalarından dolayı farklı davranılmaz.
25. (D) Kadın ve erkekler karar verme süreçlerine birlikte katılır.
26. (D) Bireyler eşit haklardan yararlanır.
27. (Y) Toplumsal sorunlarda belli birimler söz sahibidir.

C. Aşağıda verilen soruları cevaplayınız.
28. Sizce insan hak ve onurunun korunmasında İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi hukuki belgelerin önemi nedir? Açıklayınız.
Bu belgeleri ülkeler kabul ettikçe ülkelerdeki insana verilen değer daha çok artıyor, değer vermeyenler ise kanunlar aracılığı ile cezalandırılıyor.
29. Aile içinde iş birliği ve iş bölümünün olmadığı durumlarda ne tür sorunlar ortaya çıkabilir?
Tek kişi her türlü sorunu çözemediği için huzursuzluk olur.
30. Deprem, sel, yangın gibi felaketlerde ülkelerin yardımlaşma ve dayanışma amacıyla çalışmalar yapılması sorunların çözümüne nasıl katkı sağlar?
Ülke toplumu yalnız olmadığını anlar ve dayanışma daha çok olur. Ülkede bir sorun olsa yardımlar daha çok yapılır.
31. Genel ve yerel seçimlerde kadın adayların sayısının artması kadın ve erkeğin haklardan yararlanma, karar verme süreçlerine birlikte katılması toplumsal yaşamı nasıl etkiler? Açıklayınız.
Toplumda kadınlara önem verildiği anlaşılır. Anayasa, kanunlar sadece erkek değil kadınlar tarafından da belirlenir. Kadının önemi anlaşılır.

ÜNİTE 3 HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZ

Sayfa 58-59 Haklar Ve Sorumluluklar El Ele
Aşağıdaki öyküyü dikkatle okuyarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Öyküde öğrenci hangi hak ve özgürlüklerini kullandı? Bunları kullanırken hangi sorumluluklarını yerine getirmedi? Düşüncelerinizi yazınız.
Öyküde öğrenci okula gitme hakkını kullandı. Ama ödev yapma sorumluluğunu yerine getirmedi. Otobüse binme hakkını kullandı ama yaşlılara yer verme sorumluluğunu yerine getirmedi.
Öyküde öğrenciye karşılaşan kişiler olduğunuzu, hangi hak ve özgürlüklerinizi ihlal edildiğini de düşünerek aşağıda verilen konuşma balonlarının içlerini uygun biçimde doldurunuz.
Yoksulluk çeken bir çocuk; “Çöpe giden ne çok yemek var oysa biz burada açlık çekiyoruz.”
Alt sınıftaki öğrenci; “Bizim voleybol topumuza vurup başka yerlere gönderiyorlar. Oysaki okulda birçok futbol topu var.”
Otobüsteki yaşlı adam; “Otobüste o yer benim hakkımdı. Çünkü gençler ayakta durabilir ama biz duramayız.”
Öğretmen ve aile; “Eğitimini en iyi şekilde olması için elimizden geleni yapıyoruz oysa” yapmasaydık bir şey diyemezdim ama durum çok kötü.
Temizlik işçisi; “Yere attığı o çöpü çöp kovasına atsaydı hem çevre kirlenmez hemde bizim işimiz kolaylaşırdı.
Söz sırası alınan arkadaşı; “Söz sırası bende olmasına rağmen kendisi söze karıştı. Bana saygı göstermesi gerekiyordu.”
Kürsüde konuşan öğretmen; “Biz kürsüde konuşurken bizi dinlemek isteyen arkadaşlarına da engel oluyor.”
Kötü bir sırayı kullanmak zorunda kalan öğrenci; “Devlet malına zarar veriyor ve ceremesini biz çekiyotuz.”
Otobüs sırasında bekleyen kadın; “Otobüs sırasında aralardan geçmeye çalışırken ayaklarımıza basıp bizi itiyor.”
Bahçedeki kız öğrenci; “Bizi iterek yere düşürdü. Elimiz yara aldı. Bizim böyle birşeye hakkımız yok.”

Sayfa 60 İnsan Haklarının Evrenselliği
Aşağıda insan haklarının evrenselliği ile ilgili örnek olaylar verilmiştir. Bu olayları inceleyerek insan hak ve özgürlüklere vurgu yapıldığını tespit ediniz. Herbir olayın yan tarafında verilen boşluğa, hakların neden gerçekleşmesi gerektiğine yönelik 5-10 satırlık bir metin hazırlayınız.
1. İnsanın yaşma hakkının ihlal edildiği görülüyor. Bu haklar bütün insanların hakkı olduğu için her insana bu hakların verilmesi gerekir.
2. İnsanın fikrini açıklama hakkı. Bu hak bütün insanların en doğal hakkıdır.
3. İnsanın eğitim ve öğretim hakkı. İnsan haklarına göre her insan eğitim ve öğretim görmelidir.
4. İnsanın yaşama, beslenme hakkı. Bu hakkı insanlara devlet tanımalı ve yardım etmelidir.
Sayfa 62
5. İnsanın özel hayatın gizliliği hakkı. Her insanın özel hayatı kendinedir. Kimsenin de karışmaması gerekir.
6. İnsanın çalışma hakkı. Her insanın çalışma hakkı vardır. Bu hakkı kimse alamaz.

Sayfa 63 Hukukta Hak Arama Yolları
Aşağıda verilen bilgileri okuyarak 3. etkinliği yönerge doğrultusunda gerçekleştiriniz.

Sayfa 64 3. Etkinlik
Yaşadığınız ilin Baro, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı ve Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumunun telefon numarasını ve adresini araştırarak aşağıdaki boşluklara yazınız.
ANKARA BAROSU
TELEFON: 0312 444 2276
ADRES: Adliye Sarayı 5.kat Sıhhiye, Ankara
TÜKETİCİ SORUNLARI HAKEM HEETİ BAŞKANLIĞI
Tüketiciler Derneği, Zeytinlik Mahallesi H.Z.Uşaklıgil Cad. Daimi Halk Pazarı No:17 (Caroussel AVM Yanı) Bakırköy / İstanbul Türkiye
+90 212 660 47 48 +90 212 543 72 57
SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU
Anafartalar Cad. No: 70 Ulus / ANKARA
0312 310 24 60
Aşağıda olaylardan herhangi birini seçerek olaya uygun bir başvuru yöntemi (Dilekçe verme, elektronik, posta gönderme, dava açma, kamuoyu oluşturma vb.) ve başvuracağınız merciyi (ilgili müdürlük, başkanlık, bakanlık, komisyon, kurul vb.) tespit ediniz. Belirlediğiniz yöntemle başvurunuzu yapınız.
3. Olay: Sokağınızda belediyenin açtığı çukur ayladır kapatılmadı, çukur gerekli güvenlik önlemleri alınmadığı için tehlike arz ediyor.
Sayın Belediye Başkanı ......................................
Belediyenizin semtimizde açtığı çukur hala kapatılmadı ve tehlike arz ediyor. Bu soruna bir çare bulmanızı arz ederim.
Belediye Başkanlığına

Sayfa 66 İnsan Haklarıyla İnsandır
Aşağıda verilen Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12 ve 13. maddelerini okuyunuz. A ve B gruplarında verilen yönergeleri takip ederek verilen maddelerin önemini anlatan bir metin/ürün hazırlayınız. Hazırladığınız metni arkadaşlarınızla paylaşarak etkinliğin sonundaki soruları cevaplayınız.
Sayfa 67
Metin hazırlarken ve ürün tasarlarken hissettiklerinizi ve düşüncelerinizi “hak, özgürlük, demokratik ortam, özgür ve bağımsız karar alabilme, kendini ifade edebilme ve yaratıcı düşünme” gibi kavramları da kullanarak bir metin hazırlayınız.
Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12 ve 13. Maddelerinin Önemi
Çocuk Hakları Sözleşmesi bütün çocukları kapsayan bir sözleşmedir. Bu sözleşme ile bütün çocukların rahatını, ferahını, geleceğini düşünen bir sözleşmedir. Bu sözleşmenin önemli iki maddesi de 12 ve 13. maddedir. Bu maddelerde her çocuğun fikrine serbestçe söyleyebilme hakkı olduğu, ve bu fikirlere saygı gösterme hakkının olduğu yazmaktadır. Her evde geçerli olması gerek olan bu iki maddenin birçok evde uygulanmadığı gözlemlenir. Buda ülkede çocuk fikirlerine saygı olunmadığını gösterir. Bu maddeleri kendi içimize işletmeli ve özümsemeliyiz. Çocukların demokratik bir ortam hazırlamalı hak ve özgürlüklerini ihmal etmemeli, gelecekte özgür ve bağımsız karar alırken yaratıcı düşünmeyi aşılamaya çalışmalıyız.

Sorular
1. Süreci sınırlılıklar ve özgürlükler açısından değerlendiriniz.
Bu süreç çocukların fikirleri açısından özgür olduğunu göstermektedir.
2. Metin/ürün hazırlama sürecini düşüncenin üretilmesinde demokratik ortamın önemi açısından değerlendiriniz.
Demokratik ortam ile herkes fikrini rahat bir şekilde hazırlayıp metinde kendi düşüncesine önem vermek demokratik ortamı hazırlar. Demokratik ortam ile herkesin fikrine saygı gösterilir.

Sayfa 68 Sorunlar Ve Demokratik Çözümler
Aşağıdaki görseli inceleyiniz. Verilen sorular hakkındaki düşüncelerinizi noktalı yerlere yazınız.
1. Görselden ve metinden hareketle hangi hak ihlalinin yapıldığını tespit ediniz.
İnsanın okula gidip eğitim öğretim hakkı ihlal edilmiştir.
2. Bu hak ihlalinin nedenleri neler olabilir?
Çocuğu ev işlerinde, tarlada çalıştırmak gibi nedenler olabilir.
3. Hak ihlaline yönelik çözüm önerileriniz nelerdir?
Devlet tespit edip velilere durumu anlatıp ikna edip ikna olmuyorsa ceza ile ikna edip çocuk okula gönderilmelidir.
Sayfa 69
4. Çevrenizde karşılaştığınız veya yaşadığınız bir hak ihlali var mıdır? Örnek veriniz.
Çevremde karşılaştığım trafik kurallarına uymama, çevreyi temiz tutmama gibi ihlaller var.
5. Karşılaştığınız hak ihlalinde ne tür bir çözüm ürettiniz? Ürettiğiniz bu çözüm önerisinin demokratik olduğunu düşünüyor musunuz? Neden?
Kural ihlali yapan şoförlerin ehliyeti 1 yıl süreyle alınsın. Bir daha hata yaparsa hiç verilmesin. Trafik sorunu çözülür. Demokratik olmaya bilir ama bence gerekli bir çözüm.
Sayfa 70
6. Karikatürde verilen sorguya yönelik düşüncelerinizi açıklayınız.
Çözümde bir katkı payın olduğu için çok güzel bir duygu.

Sayfa 71 Sivil Toplum Kuruluşları Ve Faaliyetleri
Görsellerdeki sivil toplum kuruluşlarının hangi alanda faaliyet gösterdiğini belirterek tespitlerinizi görselin yanındaki boşluğa yazınız.

1. Çocuk istismarını ve ihlâlini önleme derneği; Çocukların hak ve özgürlüklerini koruyan, geliştiren kuruluşlarla iş birliği yapar. Bu amaçla bireyin doğum öncesinden başlayarak tüm gelişim evlerinde sağlık bir biçimde gelişmesini sağlamak, fiziksel, duygusal ve cinsel istismarını önlemek için çalışan bir sivil toplum kuruluşudur.
2. Arama Kurtarma Derneği mağara, dağ gibi ulaşılması zor olabilecek yerlerde veya doğal afetlerde kaybolanların aranması ve bu koşullarda kaza geçirenlerin kurtarılması için etkinlik gösteren bir dernektir. Türkiye'nin arama kurtarma konusunda ilk sivil toplum örgütü olan dernek, 1996 yılında kurulmuştur ve gönüllülük ilkesi ile faaliyet göstermektedir.
3. Tüketiciyi Koruma Derneği 25 Ekim 1990 tarihinde gönüllü kişiler tarafından kurulmuş, merkezi İstanbul'da bulunan bir dernektir. Tüketici haklarının korunması, geliştirilmesi , tüketicilerin kendilerini koruyabilmeleri için gerekli bilinç ve örgütlülük düzeyine ulaşabilmeleri yönünde çalışmalar yapmaktır.

Sayfa 72
4. Türkiye Yazarlar Sendikası, merkezi İstanbul'da olan bir sivil toplum kuruluşudur. Amacı yazarların emeğini sermayeye karşı korumaktır.
5. Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), 1993 yılında, bilimsel bir araştırma projesinin devamlılığını sağlamak amacıyla kurulmuş olan bir vakıftır. Vakfın kuruluş amacı anneler ve çocukları eğitmektir, ancak bugün bu amacını aşarak babalara, çocuksuz kadınlara ve ailelere de eğitimler vermektedir.

Sorular
1. Sivil toplum kuruluşları bu görsellerde gördüklerinizin dışında hangi alanlarda faaliyet gösterebilirler?
Amacı farklı sivil toplum örgütlerine yardım etmede faaliyet gösterebilirler.
2. Çevrenizde, tespit ettiğiniz farklı faaliyet yürüten STK’lar var mı? Gerçekleştirdiği etkinliklerden örnekler veriniz.
Çevremde öyle bir toplum kuruluşu görmedim.
3. Sivil toplum kuruluşlarının demokrasiyi, hak ve özgürlükleri korumada ne gibi yararları olabilir? Örnekler vererek açıklayınız.
Bu kuruşların belirlediği sorunları devlete bildirdiği için ve birçok kişiyi kapsadığı için bir çok sorunu çözebilir.



Sayfa 73-74-75
STK’larla ilgili verilen tanıtım kartlarını inceleyiniz. Her bir STK’nın amacına yönelik faaliyet önerilerinde bulununuz. Önerilerinizi verilen noktalı yerlere yazınız.
Çocuk Vakfı Önerilerim: Fakir, maddi durumu iyi olmayan çocukları tespit edip onu eğitim sosyal faaliyetler açısından ona yardım etmek, yetim çocukları kendi kuruluşlarında bakmak, eğitiminde yardımcı olmak.
Tema Önerilerim: Bütün okullarda konferans düzenleyerek çevre sevgisini aşılamak, çorak arazilere canlandırmak, bütün doğa varlıklarını tapulayıp onlara zarar verenlere verdiği zarar kadar ceza vermek.
Eğitim Gönüllüleri: Dershaneye gidemeyecek çocuklara eğitim vermek, çocuklara hobi edinmede yardımcı olmak.
Losev Gönüllüleri Önerilerim: Bence bu kurum devlete bağlanmalı ve devlet yardımıyla daha çok kan ve ilik bulunmalı.
Tikad Önerilerim: Bu kurum kadınların evlerini ziyaret etmeli onların ekonomiye katkı sağlaması gerektiğini aşılamalı ve onların önünü açmalıdır.

Sayfa 76 STK Kuruyoruz
1. Önce hangi alanda faaliyet göstereceğinizi belirleyiniz ve kuracağınız STK’ya bir ad veriniz.
İşçileri koruma alanında. İsmi de Türkiye İş ve İşçiyi Koruma Kurumu (TÜRK-İŞ)
2. Gerçekleştireceğiniz çalışmalar neler olabilir?
İşsizlere iş bulma, sigortasız işçileri sigortalarını yaptırma, korunmasız işçilerin güvenliğini sağlama.
3. Giderlerinizi sağlamak için neler yapacaksınız?
Bağış gelirleriyle sağlamaya çalışacağım.
4. Üye kazanmak için ne tür çalışmalar yapacaksınız?
Propagandalarla, konferanslarla üye kazanmaya çalışırım.

Sayfa 77
Kurduğunuz STK’nın amblemini tasarlayarak aşağıda verilen boşluğa çiziniz.

Sayfa 78 Afiş Tasarlayalım
Kurduğunuz STK’nın gerçekleştirebileceğiniz herhangi bir faaliyetine yönelik aşağıda verilen boşluğa bir afiş çiziniz.
Sorular
1. Hangi alanda faaliyet gösteren bir STK oluşturdunuz? Neden?
İşçiyi koruma alanında bir faaliyet oluşturdum. Çünkü işçi haklarını korumak için.
2. Sorunların çözümünde sizce STK’ların ne tür katkıları olabilir?
Çok büyük katkı sağlar. Çünkü kuruluşta bir çok kişi olduğu için sesine devlete çok rahat duyurabilir.
3. STK’ların olmadığı bir demokratik toplum düşünülebilir mi? Neden?
Hükümete bağlıdır. STK’ların görevini yaparsa bir sorun olmaz.

Sayfa 79 İnsan Hakları İle İlgili Gelişmeleri Takip Ediyoruz
Gazete, dergi, televizyon ya da İnternetten insan haklarındaki gelişmelerle ilgili bir haber bularak aşağıda verilen boşluğa yapıştırınız ya da yazınız. Haberi arkadaşlarınızla paylaşınız.
İnsan hakları çocuk hakları ile başlar

‘Çocuklar ve Hakları’ konseptiyle ilk kez bağımsız olarak düzenlenen ‘Hangi İnsan Hakları’ adlı festival, 6 Aralık’ta start alacak.
DOCUMENTARIST’in yan etkinliği olarak 2009’dan beri düzenlenen ‘Hangi İnsan Hakları?’ belgesel festivali, bu yıldan itibaren bağımsız bir festivale dönüşüyor. Film festivalinde bu sene ana tema ‘Çocuklar ve Hakları’ olacak. Festivalin gösterim ve yan etkinlikleri SALT Beyoğlu, Dutch Chapel ve Tütün Deposu’nda ücretsiz olarak gerçekleşecek.
Bütün film gösterileri ücretsiz
Festival kapsamında, dünyanın pek çok ülkesinde çocukların durumunu yansıtan filmlerin yanı sıra, her alandaki insan hakları ihlallerinin muhtelif örneklerini ele alan, bu konuda verilen mücadeleleri anlatan 30’dan fazla film seyirciyle buluşacak. Ayrıca hafta boyunca yabancı konukların da katılımıyla, çocuklarla atölye, sergi, panel, forum, tiyatro gibi pek çok yan etkinlik gerçekleşecek. Hollanda’nın ve İsveç’in İstanbul Başkonsolosluğu desteğiyle gerçekleşen festivalin gösterim ve etkinlikleri 6-10 Aralık tarihleri arasında İstanbul’da SALT Beyoğlu, Dutch Chapel ve Tütün Deposu’nda yer alacak.

Sayfa 80
Sorular
1. Sizce gazete haberinde hangi temel insan hakkından söz edilmektedir?
Çocuk haklarından.
2. Sizce habere konu olan olay olumlu bir gelişme midir? Neden?
Evet, çok olumlu bir gelişmedir. Çünkü çocuklarında hakkının olduğunu göstermektedir.
3. Haberde en çok hangi durum dikkatinizi çekti? Neden?
Ücretsiz olup herkese izletileceği dikkatimi çekti. Çünkü böyle filmler artık çekilmiyor.
4. Habere karşılaştığınız olaya benzer bir durumla çevrenizde rastladınız mı? Açıklayınız.
Rastlamadım. Artık çocuklara değer veriliyor.
5. Habere konu olan olayın gelecekte hangi değişimlere neden olabileceğini belirtiniz.
Çocuk haklarının ihlal edilmeyeceği, çocuk psikolojisine önem verileceği vs. gibi durumlara.

Sayfa 81
Aşağıda verilen soruların cevaplarını noktalı yerlere yazınız.